PADRE LINO

L’era vestì color ‘d sigal toscan
col sacossi tacädi cme il mandòni
e il mandòni tacädi cme il sacossi.
L’era un frè, mo ‘l s’ fermäva anca col dòni.

Al pareva un stizz mort, l’era una fiama.
Al gh’äva pu disgrasii intorn al cör
che un fiör in-t-un zarden ‘l ne g’à ‘d parpaj.
Brac da miseria al sentiva la fama
s’la cridäva de d’là da sett muraj.
In-t-il so manghi al sfrusäva la vitta;
tutt i dolör i gh fävon dent’r al ni.
Al compariva semp’r in-t-al mezdì
pien ‘d pasta, ‘d cärna, ‘d gras cmé na marmitta,
e ‘l dzeva: – Gh’n’é na mes’cia anca par ti –

Un gioron, fora ‘d porta san Michel,
l’è caschè cmé un sac vöd. I l’an tot su
tutt sporc ad polvra, con la crösa in man.
Chi l’à vist mort a dis ch’ l’era pu bel.
Chi g’à rugà in sacossa a n gà cattè
che una coron’na e dil gran brizi ‘d pan:
al pu bel testament ch’a lassa un frè.

Dal gioron ch’lè là in-t-la Viletta
coi brass incrosè sora ‘l cör,
la genta ch’a passa, l’ag pia
un lum, l’ag dis n’avemaria,
l’ag conta gramessi e dolör.
Chi passa, chi veda ‘n sa gnent,
a ‘s ferma e j a tös pr’i parent.

E ‘d sira, quand tutti j en via
e ‘l frè l’è restè li da lu,
i lum piè con l’avemaria
i g’ dmanden s’al j à conossu.

“Mi son col povr’om ad Miliuss
ch’a stäva in borgh Paja al trenton;
dormiva in-t-na cambra sens’uss
su un mucc ad scartocc ad malgon.

Che fréva, che fred! Par quatärom
an g’äva che i bus dal tabar:
‘m sintiva seplir da l’inveron,
‘m sintiva fogär dal catar.

E un gioron ‘t si gnu in ponta ‘d pè
co’un fass sotta al brass e na sporta;
m’ cardeva ch’gnis dentor la morta,
la morta vestida da frè.

S’a n’era col fog ch’a t’è piè,
col pan, chi du öv, cla quartassa
ad lana, chissà in do sarè,
chi dentor, seplì sensa casa”.

“Mi son la Marietta ad Muflì;
a frust la me vitta al canäl,
al gioron ch’é mort me marì
– sett fiò ch’am tirava ‘l scossäl –
nisson ch’em dsiss: – crepa anca ti! –
Cmè ‘t fat, padre Lino, a saver
che ‘n gh’era pu ‘d pan ‘n-t-al tavler
e l’era a momenti mezdì?

“Mi son la Pepina Gualtieri,
andäva a servir in cà ‘d Massa.
T’arcordet? Son vecia, son passa,
non son più una verza di ieri.

Mo alora ero molto carina
e j omi j en tutt mascalson.
Piantäda, e in che stato!, nisson,
nisson ch’a dsiss: – povra Pepina! –
Nisson ch’a me vriss a sarvir;
nisson ch’a me dsiss – l’è na mama!
Povren col putén, l’arà fama! –
E un gioron ch’a vreva morir…”.

Al stopol al bala, al se piga,
al mora in-t-la sera desfata,
gh’ n’è un ätor ch’a tocca la lata,
gh’ n’è un ätor ch’al bruza, ch’al siga.
Al vent al j a smorsa d’un fiè.
Mo in meza a la sera za dura
un lum, ch’al n’à ancora parlè
e ch’al s’in tartaia ‘d paura,
al dis: “Mi-mi son Pa-pavlon.
G’ho trenta condani in-t-la goba.
M’à sempor fat gola la roba
ad j ätor! Tm’è vist in parzon.

Ormäi son un lov sensa pel.
Son vecc, restè sensa nisson.
Mo ti ‘t m’è parlè cmè un fradel,
par ti son dvintè un po’ pu bon”.

La vampa ch’a trema e dindon’na,
cmè i dent d’un puten ch’a va a scöla,
l’è lì ch’la völ dir ‘na parola,
povren’na, l’è lì ch’la sangon’na.
Mo al vent, ch’al zugäva in-t-al prè,
al passa e al la smorsa anca lè.

 
Renzo Pezzani

La statua di Padre Lino alla Villetta